Udorongodzwa hwe mazita emhuka
Mataridziko
Zanhi rino ndere kudorongotsa mazita emhuka.
Zvizwi zvechimbarikwa
[chinjirudza | chinjirudza mabviro]Mazwi ari mutafura iyi anoshandisirwa ruzhinji kana mavurutowo (kureva taxons) zvose zvemumhuri, musaku, kana bazu zve ruambamhenyu.
| Chizwi chechisainzi | Zita rezvisinei | Vana | Hadzi | Hono | Bizo revuzhinji (chaunga) | chipauro chevuzhinji |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nhoni (aves) | shiri | nhiyo | tseketse | jongwe | kuruunda | chinhoni (avian) |
| N'ombe (Bovinae) | mombe, n'ombe | mhuru | mhou(yakazvara), tsiru (isati yazvara) | nzombe, gwaimani kana ngavi | danga | chibofini (bovine) |
| Mbwa (Canidae) | imbwa | mbwanana, handa, kutu | mbwakadzi | mbwamukono | dumbu | chimbwa (canine) |
| Nyangumi (Cetacae) | nguma, hengeto (dhorofini), bongorwana (popoisi) | ngumana, hengetwana, bongorwanana | mhovu | ngunzi | podhi | chinyangumi (cetacaen) |
| Hachi (Equidae) | bhiza (mbigi, hachi) | bhizana | bhizakadzi | bhizamukono | danga | chimbigi (equine) |
| Nyamangowi (Felidae) | mangoi | chidharimbo
(mangoi madoko), handa (mangoi makuru) |
mangwekadzi | mangwemukono | clowder (madoko), pride (makuru) | chimangowi (feline) |
| Usui (Suidae) | nguruve | chigwi, ngurwana | sow | boar | drift or drove | chisui (porcine) |
| (Procyonidae) | Raccoon family of Carnivorans | cub, kit | sow | boar | gaze, smack, committee | procyonine, nasuine, others |
| Viverridae | Civet family of Carnivorans | cub, kit | sow | boar | gaze, smack, committee | viverrine |
| Mustelidae | Ferret family of Carnivorans (large: badgers & wolverines; small: weasels & ferrets) | kit | sow (large) or jill (small) | boar (large) or hob, jack (small) | colony (large) or business (small) | musteline |
| Leporidae | tsuro | nestling | jill | jack | nest or band | leporine |
| Osteichthyes | bony fish | hatchling, fry, fingerling | ? | ? | school, shoal | piscine, ichthyic |
Zvizwi ne rudzi kana mavurutowo
[chinjirudza | chinjirudza mabviro]| Mhuka | Vana | Hadzi | Hono | Bizo revuzhinji | Chipauro chevuzhinji | Nyama |
|---|---|---|---|---|---|---|
| A | ||||||
| Aribhatlose, aribhatyose
(albatross) |
aribhatlosana, aribhatyosana | — | — | furoku | (diomedeid) | nyama ye aribhatlose |
| Arupaka(alpaca) | arupakana | hembura (hembra) | mhacho | danga | chigamera (camelid) | |
| B | ||||||
| Bata (kana dhadha) | chinhoni | |||||
| Bere | taona | berekadzi | beremukorno | chisvitsi (Hyaenine) | ||
| Beta (nyoka) | ||||||
| Bete | ||||||
| Bheya | handa | bheyahadzi | bheyahono | |||
| Bhumi | handa | bhumikadzi | bhumimukono | |||
| Bimha | tsvana | |||||
| Bumhi (kana mhumhi) | ||||||
| Bungubwe | chimbwa (canine) | |||||
| C | ||||||
| Chengu (kana dunguza) | chengukadzi | chenguhono | ||||
| Chevhu | ||||||
| Chidembo | ||||||
| Chingosve | ||||||
| Chinyaridi (kana chinyavada) | ||||||
| Chipembere | ||||||
| Chipfukuto | ||||||
| Chitsere | ||||||
| D | ||||||
| Dausi | ||||||
| Dapi | ||||||
| Datya | burungwa, burunyu | |||||
| Dhumukwa | ||||||
| Dindingwe | chimangowe (feline) | |||||
| Dune | ||||||
| Dzoma | ||||||
| Dzvatsvatsva | ||||||
| Dzvinyu | ||||||
| E | ||||||
| F | ||||||
| Fifinha (muramba) | ||||||
| Furiramudenga (tarisai zve Twiza) | ||||||
| G | ||||||
| Gakanje (kana gakandye) | gakandyana | |||||
| Garwe | chikwena | |||||
| Gava | gavana, handa | chimbwa | ||||
| Gombakomba | ||||||
| Gondo | ||||||
| Gondobwe (kana Gondohwe) | ||||||
| Gonzo | ||||||
| Gora | chinhoni (avian) | |||||
| Gurwe | ||||||
| Gwavava | ||||||
| Gwee | ||||||
| Gwete | ||||||
| H | ||||||
| Haka | hambakabvuka | |||||
| Handira | mhuru | tsiru, mhou | handira, nzombe | chimombe | ||
| Hanga | chinhoni | |||||
| Hhono | ("chihove") | |||||
| Hozhwa | ||||||
| Huku | nhiyo | tseketse | jongwe | kuruunda | chinhoni (avian) | |
| Humba | humbana | humbakadzi | humbamukono | |||
| Hurekure | chinhoni (aves) | |||||
| Hweru | hwerwana | hwerukadzi | hwerumukono | hwiribidi kana dzimba (orycteropodian) | ||
| Huhwe (kana manyene) | handa, huhwena | chimbwa (canine) | ||||
| I | ||||||
| Igo | chipembenene | |||||
| Imbwa | mbwanana, handa | mbwakadzi | mbwamukono | dumbu | chimbwa (canine) | |
| Ingwe (kana taiga) | chimangowe (feline) | |||||
| Ishwa | chipembenene | |||||
| J | ||||||
| Jagwa | Jagwana, handa | chimangowe (feline) | ||||
| Jerenyenje | ||||||
| K | ||||||
| Kamba | ||||||
| Kangaruwu | jowi | furaya, dhowi | bhaki, bhuma | mobhu | macropodine | |
| Khambangwe(black panthe)(tarisai Ẋambangwe) | handa, khambangwana | |||||
| L | ||||||
| M | ||||||
| Mangoi | chidharimbo | mangwekadzi | mangwemukono | chimangowe (feline) | ||
| Maserwe | ||||||
| Mbada | handa, mbadana | mbadakadzi | mbadagono | chimangowe (feline) | ||
| Mbasi | ||||||
| Mbeva | ||||||
| Mbizi | mbizana (?) | mbizihadzi | mbizigono | chimbigi/chihachi (equine) | ||
| N | ||||||
| Ngarikuni | chinhoni (aves) | |||||
| Nghamera | chigamera (camelid) | |||||
| Ngongoni | ||||||
| Nguma | ngumi (cetacae) | |||||
| Nguruve | chigwi, ngurwana | |||||
| Nhari | ||||||
| Njiri | ||||||
| Ngwarati | ||||||
| Ngwena(aligheta) | ngwenyana | ngwenahadzi | ngwenamukono | chaunga | eusuchan | |
| Nyati | ||||||
| Nzou | ||||||
| O | ||||||
| Oyista | ||||||
| P | ||||||
| Phanda | phandana, handa | |||||
| Pweza[1](octopus) | pwezana (?) | |||||
| R | ||||||
| Rukodzi (kana ruvango) | ||||||
| Rwaivhi | mandishaya | |||||
| S | ||||||
| Sekwe | ||||||
| Shumba | handa | chimangowe (feline) | ||||
| Sokwe | ||||||
| Svosve | svosvana | rimambokadzi[2] (rinokwanisa kubara) | svosverikono[4] | koroni[5] | ||
| Svugu | ||||||
| T | ||||||
| Tsenzi | ||||||
| Tsuro (kana shuro) | ||||||
| Twana | ||||||
| Twiza (kana furiramudenga) | ||||||
| V | ||||||
| W | ||||||
| Walabhii | jowi | jili | jaki | mobhu | ? | |
| Wombati | jowi | jili | jaki | wisidhomu | ? | |
| Z | ||||||
| Zingizi | ||||||
| Zizi | chinhoni (aves) | |||||
| Zongororo | ||||||
Mabviro eruzivo
[chinjirudza | chinjirudza mabviro]- ↑ https://vashona.com/en/dictionary/en/octopus
- ↑ kutodza Chingezi, svosve hadzi rinonzi mambokadzi.
- 1 2 Kutodza Chingezi, svosve risingabari riri pazasi perimambokadzi rinodanwa kunzi rishandi uye ribishingi
- ↑ Ragadzirwa tichitodza masikirwo emashoko muChishona, chivakamberi -kono, -hono, chawedzerwa kumberi kwe shoko kuvumba shoko ridzva.
- ↑ Kutodza Chingezi 'colony'