Koma Ghana

Kubva Wikipedia

Koma mutauro weAfrika unowanikwa kuGhana

Mazwi Anotodza Bantu[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

  • Koma vanoti ba (pn. they, them) kureva va-. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti faaŋ (n. baboon; gorilla) kureva bveni. Mamwe mazwi:

Mamwe Mazwi[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

  • Koma vanoti alivasa; alibesa (n. onion) kureva onyenzi. Fananidzai nokuti chivasa?
  • Koma vanoti ankaa (n. orange) kureva orenji. Mamwe mazwi: bala (n. placenta).
  • Koma vanoti beri (v. to have sexual intercourse, to cohabit). Mamwe mazwi: bila (n. river, waterhole).
  • Koma vanoti biŋ (n. year) kureva gore. Mamwe mazwi: bíŋ (n. seed) kureva mbeu.
  • Koma vanoti boliŋ (n. fire) kureva moto. Mamwe mazwi: bɔɔra (n. bag, sack).
  • Koma vanoti bua (n. child, son) kureva mwanakomana. Mamwe mazwi: buuriŋ (n. clan, tribe) - fananidzai nokuti mhuri?
  • Koma vanoti chaaŋ; chaŋ (n. blacksmith’s workshop, forge, smithy). Mamwe mazwi: chabi (v. to go wrong).
  • Koma vanoti chɛsa (n. uncle, father’s junior brother) kureva babamudiki. Mamwe mazwi: chiakura (n. uncle, elder brother of father).
  • Koma vanoti chiakutu (n. blacksmith) kureva mupfuri. Mamwe mazwi: chiaŋ (n. waist) kureva chiuno.
  • Koma vanoti chiiŋ (n. moon) kureva mwedzi. Mamwe mazwi: chiŋ (v. to fry) kureva kukanga.
  • Koma vanoti chɔŋ (n. father) kureva baba. Mamwe mazwi: chɔnkʋʋŋ (n. grand father) kureva sekuru.
  • Koma vanoti chɔrima (n. bronze) kureva beonzi. Mamwe mazwi: chɔrima (n. chain) kureva cheni
  • Koma vanoti chuari (n. a taboo, prohibition) kureva zvinoyera. Mamwe mazwi: churu (n. husband).
  • Koma vanoti da (v. to buy, sell) kureva kutengeserana. Mamwe mazwi: daa (n. boyfriend; girlfriend (opposite sex).
  • Koma vanoti dama (n. power) kureva simba. Mamwe mazwi: deesi (n. journey) kureva rwendo.
  • Koma vanoti dembisi (n. manliness, virility, having qualities appropriate to a man). Mamwe mazwi: denbiŋ (n. male).
  • Koma vanoti dunia (n. world) kureva pasirose. Mamwe mazwi: dunsi (v. to be heavy).
  • Koma vanoti gariwa (n. water barrel). Mamwe mazwi: gasi (v. to pass over, to cross).
  • Koma vanoti gɩlɩkɩŋ (n. circle, round) kureva denderedzwa. Mamwe mazwi: giligi (v. to be round).
  • Koma vanoti guti (v. to increase; to add) kureva kuwedzera. Mamwe mazwi: guura (n. sleep).
  • Koma vanoti huri (v. rush). Mamwe mazwi: hʋri (v. move fast).
  • Koma vanoti jaŋminiŋ (n. red) kureva hutsvuku. Mamwe mazwi: jasɔbɩlɩŋ (n. black) kureva hutema.
  • Koma vanoti jayɩalɩŋ (n. white) kureva huchena. Mamwe mazwi: jɩvaatɩ (n. vegetables) kureva muriwo.
  • Koma vanoti juoŋ (n. room) kureva rhumu. Mamwe mazwi: jʋʋŋ (n. tail) kureva muskwe.
  • Koma vanoti katasɩŋ kana katasa pakuwanda (n. basin) kureva bheseni. Mamwe mazwi: kɔta (v. raise).
  • Koma vanoti kulli (n. tortoise) kureva hamba. Mamwe mazwi: kuri (v. pound).
  • Koma vanoti leelu (n. turtle) kureva hamba yemumvura. Mamwe mazwi: lɩmɩŋ (n. dark) kureva rima.
  • Koma vanoti nɩɩjɩbɩŋ (n. rainbow) kureva murarabungu. Mamwe mazwi: nine (n. eyes) kureva mazino.

Manhamba[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

  • Koma vanoti -balim; kaani (numeral. one) kureva posi. Mamwe mazwi: bunyi (adv. once, one time).
  • Koma vanoti ale; bulie (numeral. two) kureva piri. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti ata; ataa (numeral. three) kureva tatu. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti anisa (numeral. four) kureva ina. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti anu (numeral. five) kureva shanu. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti ayɔba (numeral. six) kureva tanhatu. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti ayɔpoi (numeral. seven) kureva nomwe. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti anii (numeral. eight) kureva sere. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti awai (numeral. nine) kureva pfumbamwe. Mamwe mazwi:
  • Koma vanoti baan; baŋ (numeral. ten) kureva gumi. Mamwe mazwi: