X
|
X (kana "x") ibhii rinobva kubumbiro remabhii eChiratini rinoshandiswa mukunyorwa mitauro zhinji pasirose richiereketwa zvakasiyana. Rinowanikwa mubumbiro remabhii eChivanhu, zvichienderana nemutauro kana mutauronyina. Bhii ra /x/ mumitauro ye Chivanhu rinowanikwa muChindau nekuti chine pesvedzero yeChinguni, pamusoro pezvo, rinogona kunge richiwanikwa mumitauronyina ye Chikaranga.
Mashandisirwo anoitwa X[chinja | edit source]
Mashoko ekudzvanya[chinja | edit source]
Mashoko ekuhhora[chinja | edit source]
Nekuda kwe kugadzirwa kwe Standadhi Shona mabhii mazhinji anowanikwa mumitauro imwe haanyorwo sezvaanonzwika. Senge dhla- kuChikaranga, uye zve /xa/, iri harisi bhii rekudzvanya asi rekuhhora, kuti risiyaniswe ne /xa/ wekudzvanywa ringanyorwa futi sa /kga/, nekuti Ndau inoshandisa chidzvanyo cha /xa/.
Mienzaniso a xa/kga
- hxada, kgada - iekspresheni rinoshandiswa munhu ashamiswa zve, kana kureva kwete.
- xa/kge - pachayo anoshandiswa wo
- hxede, kgede - ishoko rinoshandiswa munhu ashamiswa.
- xe/kge - pachayo anoshandiswa
- pxanya, pkganya - mhando ya pwanya.
- xarani, kgarani - senge kuti harani.
Mashoko akabva kuChingesi[chinja | edit source]
Mashoko akabva kuChingezi anowanikwa kuChishona anoshandisa 'x', anoshandurwa kuva na /sh/, /ks/ kana /s/.
Bhii ra ks, rinowanikwa muChishona pachinonyorwa neunyope, senge kseni (kureva kuseni), kana ksasa (kureva kusasa) uye kana jekseni (kureva jekiseni).
- oxygen - oksijeni
- axial - akiso, aksiya
Mabhi eChishona[chinja | edit source]
tarisai futi Chishona, uye Bumbiro reMabhi eChishona