Funguragetsi
Funguragetsi (Electrolysis in English) chiitiko chinoshandiswa kupfudzunura nhonda kuchishandiswa magetsi. Funguragetsi rinogoneka pane shurushuru inopereka magetsi. Chiitiko ichi chinoshandiswa paSable Chemicals kuKwekwe apo vanoshandisa magetsi kupatsanura oxygen ne hydrogen anova magasi anogadzira mvura.
Izwi rokuti nonda riri kuturikira chinonzi ions kuEnglish iro richidudza kuti I go or that which goes. KuChiShona patorwa izwi rokuti nonda rinodudza kutevera, to follow - sokuti Makanaka akati nonda nenzira yekurukova - Makanaka followed the path to the river. Nonda dzinokwezvewa kudivi rimwe renyere zvichienderana nechaji iri kudivi iroro. Manondanhuka (anions) ane chaji yakahwarara anokwezverwa kugumbunhuka rine hugonga nharadada - positive polarity. Manondanhoka (cations) ane chaji yakadara anokwezverwa kugumbunhoka rine gonga hwaradada - negative polarity.
Kupiwa Kwezita[chinja | edit source]
Izwi rokuti funguragetsi rakaumbwa richitodzaniswa nemazwi anoti:
- VaSwahili vanoti fungua (1. untie, unfasten, loosen; 2. open, 3. open, start; 4. free, liberate, release). Mamwe mazwi: mfungua (loosening , unfastening, release, liberation).
- VaTaita vanoti kufungula (to free; to loosen). VaZigula vanoti kufungula (undo, unfasten, unwrap, to take apart, unbind, unwind).
- VaTiriki vanoti khufungula (unfasten, unlock, take down something that is hanging up). VaLungu vanoti ukufuungula (to unlock) vachireva kukiyinura.
Kurerutsa Mutauro[chinja | edit source]
Zvakanaka kuti tipe mashoko anorerutsa kuzotaura zvidzidzo izvi tichipfuurira mberi.
- Oxygen can be obtained by electrolysis of water - pakuturikira toti Oxygen inogona kuwanikwa paChikukuragetsi chemvura.
- Electrolyte yokuturikirwa ichinzi fungogetsi kana fungagetsi.
- Fungonhuka kana funganhuka (anolyte) apa kureva shurushuru inowanikwa kudivi regumbunhuka. Fananidzai nekuduka kwezuva (sunrise).
- Fungonhoka kana funganhoka (catholyte) apa kureva shurushuru inowanikwa kudivi regumbunhoka. Fananidzai nekudoka kwezuva (sunset).
- Electrowinning inenge yonzi kuita chipungagetsi.
- Electroplating inenge yonzi kuita chikwatidzagetsi.
- Electrorefining inenge yonzi runatsanegetsi; electrorefiner yonzi munatsanegetsi.
- Electron inokwanisa kunzi mhodzigetsi.
- Gumbunhuka ndiro gumbugetsi rinonzi anode kuEnglish.
- Gumbunhoka ndiro gumbugetsi rinonzi cathode kuEnglish.
Tarisai chinyorwa chinonzi Nyere yaGalvani.