Ungamo:Nhoroondo

Kubva Wikipedia
Ndaba dze Ungamo: Zviitiko · Tsika · Taranyika · Hutano · Nhoroondo · Masvomhu · Dondo · Vanhu · Ugondamano · Chinamato · Nzanga · Ruambarueza · Ungamo wechibhubhubhu
Wikibar-alpha-8bit.png
Nhoroondo (yakatorwa kubva kuChigiriki Chekare: ἱστορία (historía) 'kubvunza; ruzivo rwakawanikwa nekuferefeta') chidzidzo chakarongeka uye zvinyorwa zvezviitwa zvevanhu. Nguva yechiitiko isati yatanga kugadzirwa kwemaitiro ekunyora inonzi utange-nhoroondo. "Nhoroondo" iamburera izwi rinosanganisira zviitiko zvakapfuura pamwe nendangariro, kuwanikwa, kuunganidza, kurongeka, kuratidzwa, uye dudziro yezviitiko izvi. Vanyori venhoroondo vanotsvaga ruzivo rwekare vachishandisa zvinyorwa zvenhoroondo zvakaita semagwaro akanyorwa, nhoroondo dzepamuromo, hunyanzvi uye zvinhu zvakagadzirwa, uye zviratidzo zvezvipenyu. Nhoroondo haina kukwana uye ichine zvakavanzika zvinokakavadzana.

Nhoroondo zvakare chirango chedzidzo icho chinoshandisa rondedzero kutsanangura, kuongorora, kubvunza, uye kuongorora zviitiko zvekare, uye kuongorora maitiro azvo echikonzero nemhedzisiro. Vanyori venhoroondo vanowanzokakavadzana kuti ndeipi rondedzero inotsanangura chiitiko, pamwe nekukosha kwezvikonzero zvakasiyana nemhedzisiro. Vanyori vezvakaitika kare vanokakavadzanawo nezvemhando yenhoroondo semagumo pachayo, pamwe nekubatsira kwayo kupa maonero ematambudziko emazuva ano.

Nhau dzinozivikanwa kune imwe tsika, asi dzisingatsigirwe nevekunze (senge ngano dzakatenderedza King Arthur), dzinowanzoiswa senhaka yetsika kana ngano. Zvakaitika kare zvakasiyana nengano pakuti zvinotsigirwa nouchapupu hune chokwadi. Nekudaro, pesvedzero dzetsika dzechinyakare dzakabatsira kuburitsa kududzira kwakasiyana kwechimiro chenhoroondo chakashanduka kwemazana emakore uye chiri kuramba chichichinja nhasi. Chidzidzo chemazuva ano chenhoroondo chakafaranuka, uye chinosanganisira kudzidza kwematunhu chaiwo uye ongororo yezvimwe zvinhu zvemusoro kana dingindira rekuferefeta nhoroondo. Nhoroondo inowanzodzidziswa sechikamu chedzidzo yepuraimari nesekondari, uye kudzidza kwenhoroondo chirango chikuru muzvidzidzo zveyunivhesiti.

Herodotus, wezana ramakore rechi 5 BC munyori wenhoroondo weGreek, anowanzo kutorwa se "baba venhoroondo" (sezvo aive mumwe wevanyori venhoroondo vekutanga) mutsika yekuMadokero, kunyangwe akashoropodzwawo sa "baba venhema". Pamwe chete neakararama panguva imwe chete naye Thucydides, akabatsira kuumba hwaro hwechidzidzo chemazuva ano chezviitiko zvekare uye nzanga. Mabasa avo anoramba achiverengwa nhasi, uye mukaha pakati peHerodotus akatarisana netsika uye Thucydides akatarisana nemauto anoramba ari pfungwa yekukakavara kana nzira mukunyora kwenhoroondo yemazuva ano. KuMabvazuva kwe Ezhiya, chinyorwa chenyika, Chitubu uye Autumn Annals, yainzi ichiri kubvira 722 BC, kunyangwe zvinyorwa zve2nd-century BC chete ndizvo zvakapona... (werengai zvidzamu...)

Wikibar-alpha-8bit.png
Wikibar-alpha-8bit.png
Wikibar-alpha-8bit.png
Wikibar-alpha-8bit.png
Wikibar-alpha-8bit.png
Wikibar-alpha-8bit.png
Wikimedia logo family complete 3.svg
Wikibar-alpha-8bit.png
Mimwe Mwishumo ye Wikipidhiya
Bwaro re Wikimidhiya iduramazwi rakazvimirira pazasi peBwaro re Wikimidhiya, zvzvinoreva kuti inomaneja mamwe mwishumo (mapurojekti) akadorongodzwa zasiyo. Parizvino, mwishumo inowanikwa muChishona iWikipidhiya basi, tirikuzama kudzosa Wikiduramazwi rakavharwa muna 2007. Nwadhi riripo asi harisati ravenezvinyorwa mukati. Mamwe ariko anowanikwa mumimwe mitauro, senge Chingezi nezvimwe wo.
WikiProject Structured Data for Commons-logo.svg
Zvinjee (Zvikomoni)
Unganidzo re mifananidzo ne maodhiyo eunjee.
Meta-Wiki Confirmed-2000px.png
Meta-wiki
Kurongwa kwe zviitwa zvose zve wikimidhiya.
Wiktionary-logo-ka-without-text.svg
Wikiduramazwi
Duramazwi.
Wikibooks-logo.png
Wikinwadhi
Manwadhi ne zvinyorwa zvekudzidza zvemahara.
Wikiquote-logo-sq.svg
Wikidzupuramanzwi
Unganidzo re madzupuramanzwi
Wikisource-logo.svg
Wikivambo (Wikisosi)
Kuvamagwaro re mahara.
Wikispecies-logo.svg
Wikirudzi
Duramazwi re marudzi (maspishi).
Wikiversity Logo.png
Wikichikoro
Zvidzidzo ne zvokuita zvemahara.
Wikinews-Africa-logo.svg
Wikinhau
Nhau dze mahara.
Wikipedia logo puzzle globe spins horizontally and vertically, revealing the contents of all of its puzzle pieces, without background.gif
Vhumbunurai Wikipidhiya ne Mwingamo
Udorongodzwa hwe Mwingamo yose
Circle-icons-art.svg
Ungamo we Useza
Ungamo we Ruambamhenyu
Ungamo we zviitiko zvemurizvino
WikiProject Biology Logo (Deus WikiProject).png
Ungamo we Taramhenyu
Geographylogo.svg
Ungamo we Taranyika
Old wikipedia logo.png
Ungamo we Nhoroondo
Wikipedia logo v2 (black).svg
Ungamo we Masvomhu
Nuvola apps kalzium.svg
Ungamo we Sainzi
P religion-green.png
Ungamo we Chinamato
P culture.svg
Ungamo we Nzanga
N icon technology.png
Ungamo we Ruambarueza
Ungamo we Tsika
Ungamo we Upanganyeredzi
Language icon.png
Ungamo we Mutauro
ArchitectureIcon.svg
Ungamo we Uvaki
Ungamo we zvibhubhubhu
Mwingamo ye WikiWushumo

 

Wikibar-alpha-8bit.png