Runyambo
Runyambo mutauro weBantu unowanikwa kuTanzania. Vanotaura rurimi urwu vanonzi Banyambo kana Vanyambo.
- Runyambo inoti ecifuba (n. chest) kureva chipfuva. Runyambo inoti eciti (n. stick) kureva chimuti.
- Runyambo inoti kurwana (v. to fight) kureva kurwa. Runyambo inoti endwano (n. fight).
- Runyambo inoti oburunji (n. beauty, goodness) kureva kurungama. Runyambo inoti obubi (n. badness).
- Runyambo inoti obuce (n. smallness). Runyambo inoti obugufu (n. shortness) kureva hupfupi.
- Runyambo inoti nya- kana ru-a (‘having properties of/belonging to’ the specified thing).
- Runyambo inoti Nya-rubáare (n. having pebbles). Runyambo inoti Nya-isozi (n. Having hills).
- Runyambo inoti Bu- (a fairly productive abstract formative for place/country names).
- Runyambo inoti Bu-haya (n. Hayaland) kureva nyika yeVaHaya. Runyambo inoti Bu-rundi (a) kureva nyika yaVaRundi.
- Runyambo inoti Bu-ngereza (n. England). Runyambo inoti Bu-nyoro (n. Nyoroland) kureva nyika yeVaNyoro.
- Runyambo inoti mazima (n. truth) kureva chokwadi. Runyambo inoti enjoci (n. bee) kureva nyuchi.
- Runyambo inoti omutereeka (n. Flat land). Runyambo inoti omwami (n. Chief, Headman) kureva Ishe.
- Runyambo inoti kupya kureva kutsva. Runyambo inoti kwaka (to be aflame).
- Runyambo inoti kuzaana (to play) kureva kudzana. Runyambo inoti kukora (v. mend, make, work).
- Runyambo inoti kutonda (v. to create) kureva kusika. Runyambo inoti kurasa (v. to throw, to shoot).
- Runyambo inoti héreka (v. entrust) kureva kupereka. Runyambo inoti empérekwa (n. Animal entrusted for custody).
- Runyambo inoti kutemba (v. to ascend) kureva kukwira. Runyambo inoti entembero (n. Ladder) kureva manera.
- Runyambo inoti kutunga (v. to raise, to keep). Runyambo inoti amaciro (n. season) kureva mwaka.
- Runyambo inoti -tunga (v. become rich) kureva kupfuma. Runyambo inoti itungo (n. wealth) kureva pfuma.
- Runyambo inoti kwânga (v. to dislike) kureva kuvenga. Runyambo inoti rwângo (n. hatred) kureva ruvengo.
- Runyambo inoti kutamba (v. to scarifice) kureva kupira. Runyambo inoti ecitambo(n. sacrifice) kureva chipiriso.
- Runyambo inoti ikuru (n. stubborness) kureva kusindimara.
Zvipauro
[chinjirudza | chinjirudza mabviro]- Runyambo inoti to (n. young) kureva ndiki. Runyambo inoti obuto (n. youngness) kureva hudiki.
- Runyambo inoti ce (small, thin, few, little, some) kureva [[]]. Runyambo inoti buce (n. thinness).
- Runyambo inoti bi (n. bad) kureva chivi. Runyambo inoti obubi (n. badness) kureva huvi.
- Runyambo inoti hango (n. big, wide). Runyambo inoti obuhango (n. bigness). Fananidzai nokuti bango.
- Runyambo inoti gufu (adj. short) kureva pfupi. Runyambo inoti obugufu (n. shortness) kureva hupfupi.
- Runyambo inoti obunafu (n. laziness) kureva hunyope. Runyambo inoti -nafahaara (to be lazy).
Mazita eMavara
[chinjirudza | chinjirudza mabviro]- Runyambo inoti katuku (adj. red) kureva tsvuku. Runyambo inoti kutukura (v. to be red).
- Runyambo inoti kakobe (adj. blue).
- Runyambo inoti nyarubabi (adj. green) kureva grini. Runyambo inoti keiraguju (adj. black).
- Runyambo inoti citaka (adj. brown) kureva brauni.
- Runyambo inoti katare (adj. white). Runyambo inoti kwera (v. to be white).