Harare

Kubva Wikipedia
Harare
City
Flag of Harare
Flag
Coat of arms of Harare
Coat of arms
Motto: Pamberi Nekushandira Vanhu
Harare is located in Zimbabwe
Harare
Harare
Coordinates: 17°49′37″S 31°02′51″E / 17.82694°S 31.04750°E / -17.82694; 31.04750
Country Zimbabwe
Province Harare
Fort Salisbury 1890
Incorporated (city) 1935
Renamed to Harare 1982
Government
 • Mayor Bernard Manyenyeni[1]
Area
 • Total 960.6 km2 (370.9 sq mi)
Elevation 1,490 m (4,890 ft)
Population (2009)
 • Total 1,606,000
 • Density 2,540/km2 (4,330/sq mi)
Time zone CAT (UTC+2)
Area code(s) 4
Website http://www.hararecity.co.zw
Dialing code 4 (or 04 from within Zimbabwe)
Harare

Harare ndiro guta guru reZimbabwe. Guta reHarare riri paMbariro yeTaranyika 17°51′50″S uye pamutambariko weTaranyika 31°1′47″E. Zvinofungirwa kuti muguta reHarare chaimo mune vanhu 1,606,000 (2009), pachiva nevanhu 2,800,000 (2006) mumetropolitan area yayo. Mukutongwa, guta reHarare rinovawo guta rinozvitonga rinofananidzwa nedunhu. Harare ndiro guta rakakurisa muZimbabwe yose. Muguta umu munotengeswa nokutengwa zvinhu zvakaita sefodya, chibage, donje nemichero unonzi pachirungu, macitrus fruits. Hushangazhi hurimo hunosanganisira zvesimbi, machira nemakemikari (chemicals). Munharawunda yeguta munocherwa goridhe.

MuHarare ndimo munowanikwa Yunivhesiti yeZimbabwe, inova iyo yunivhesiti huru zvakanyanya munyika yeZimbabwe. Yunivhesiti yeZimbabwe inowanikwa mumusha weMt Pleasant, unovawo makiromita matanhatu kubva pakati peguta. Guta iri rine misha yakawanda, mimwe yacho inochengeta mazita ayakapihwa munguva yekutongwa kwevarungu, yakaita seWarren Park, Borrowdale, Eastlea, Highfields nemimwewo. Guta reHarare rinova nenhandare yendege inonzi Harare International Airport.

Nhoroondo yeHarare[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

Boka remawuto rainzi Pioneer Column, vaishandira Cecil Rhodes ndivo vakavaka guta reHarare kutanga 12 Gunyana 1890. Vakapa guta iri zita rokuti Fort Salisbury, iri ranga riri zita raPrime Minister weBritain panguva iyoyo. Zita reguta rakazopfumbira richinzi Salisbury. Musha uwu wakaitwa "municipality mugore ra 1897 ukazogadzwa kuva guta mugore ra1935.

Salisbury ndiyo yakava guta guru remubatanidzwa weRhodesia neNyasaland (Federation) kubva pagore 1953 kusvika 1963. Zvichizoenda mberi rakanga rava guta guru reSouthern Rhodesia. Hurumemde yaIan Smith yakasarudza kuzvitonga ichibva pasi peUnited Kingdom musi wa 11 Mbudzi, 1965 ikabva yapa nyika zita rokuti Rhodesia muna 1970. Nyika yakazonzi Zimbabwe-Rhodesia kwenguva diki muna 1979-1980. Musi wa 18 Kubvumbi 1980 Zimbabwe yakawana kuzvitonga ichitongwa nevatema vaitungamirwa naRobert Gabriel Mugabe. Asi guta rakaramba richinzi Salisbury kusvika muna 1982.

Zita reguta rashandurwa rikanzi Harare musi wa 18 Kubvumbi 1982 pamhemberero dzechipiri dzekuzvitonga kweVatema muZimbabwe. Zita iri ndiro zita raShe wenzvimbo yakavakirwa guta ainzi Neharawa. Vamwe vanoti Ishe uyu aive nezita rokurumbidzwa rokuti "Haarari"; Varungu vangatadza kutaura zita iri vachiti Harari. Kunonzi Ishe waiva akachenjera panyaya dzehondo zvokuti hakuna muvengi aimunyangira akamukunda - saka akapiwa zita rokuti "Haarari". Neharawa aiva neNharire yake pavakunzi paHarare Kopje mazuvano. Munguva yokunge nyika isati yasununguka musha weMbare ndiwo waidanwa kunzi Harare.

International relations[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

References[chinjirudza | chinjirudza mabviro]

  1. "Mayor 2013-2018". City of Harare. Archived from the original on 2013-05-15. Retrieved 2014-05-06. 
  2. "Harare twins Guangzhou". The Herald (in en-GB). 2015-09-22.  Unknown parameter |access-date= ignored (help)
  3. Kalayil, Sheena (2015-04-02). The Beloved Country (in English). Grosvenor House Publishing. p. 29. ISBN 9781781484647.